Bouwhistorisch onderzoek naar monumentaal erfgoed
Vis Architecten is specialist in bouwhistorisch onderzoek naar monumentaal erfgoed.
Eigenaren van monumentaal erfgoed dienen verantwoord om te gaan met de monumenten die zij beheren of veranderen. “Een toekomst voor het verleden” is een vaak gebruikte slogan bij monumenten. Historische ensembles, steden en gebouwen scoren vaak hoog in de waardering voor de gebouwde omgeving. Veel van wat vorige generaties hebben gebouwd is waardevol om te behouden, dit geldt voor zowel zichtbare als onzichtbare elementen. Om logische, gefundeerde en verantwoorde keuzes te kunnen maken is bouwhistorisch onderzoek noodzakelijk.
Steeds vaker is een bouwhistorisch onderzoek inclusief ‘waardestelling’ een vereiste bij het aanvragen van vergunningen of subsidies voor een pand of complex met monumentale status. Het onderzoek moet worden uitgevoerd conform de Richtlijnen bouwhistorisch onderzoek (RCE, 2009). Het onderzoek laat de oorspronkelijke situatie zien, welke veranderingen het monument heeft ondergaan en hoe dit samenkomt in de bestaande situatie. De onderzoeksresultaten en de daaruit voortkomende ‘waardestellingen’ kunnen als inspiratie en uitgangspunten dienen voor toekomstige verbouwingen.
Er bestaan drie soorten bouwhistorisch onderzoek, met verschil in diepgang, breedte en uitwerking.
- Bouwhistorische inventarisatie,
- Bouwhistorische opname,
- Bouwhistorische ontleding.
Bouwhistorische inventarisatie
Bij de bouwhistorische inventarisatie wordt een gebouw of gebied onderzocht vanwege geconstateerde of vermoedelijke monumentenwaarden. Dit onderzoek beperkt zich tot beoordeling vanaf de buitenzijde, waarvan foto’s en een beschrijving gemaakt worden.
Bouwhistorische opname
De bouwhistorische opname is het onderzoek naar de bouw- en gebruiksgeschiedenis van een gebouw of complex van gebouwen, waaruit naar voren komt welke elementen uit de verschillende bouwfasen nog aanwezig zijn. Dit dient als basis voor het opstellen van een waardestelling.
Bouwhistorische ontleding
De bouwhistorische ontleding is het meest diepgaande onderzoek waarbij aangebrachte interieurafwerkingen vaak gedeeltelijk worden verwijderd. Vaak worden specialisten ingeschakeld voor aanvullend onderzoek zoals;
- Dendrochronologisch onderzoek,
- Materiaaltechnisch onderzoek,
- Interieurhistorisch onderzoek,
- Kleurhistorisch onderzoek,
- Tuinhistorisch onderzoek.
