Bedreiging voortbestaan authentieke boerderij
Bent u (een nieuwe) eigenaar van een (monumentale) boerderij? Dan hebt u een uniek stukje Nederlands erfgoed in bezit. Boerderijen behoren, samen met kerken, tot het oudste erfgoed van Nederland. Helaas wordt de authentieke boerderij door verschillende oorzaken bedreigd:
- Door modernisering van het bedrijf worden de niet praktische indeling verwijderd, als het besef voor historische waardevolle elementen ontbreekt. Aanpassingen zijn nodig om te blijven voldoen aan huidige functies en comforteisen.
- Door schaalvergroting zijn vele boerderijen niet meer rendabel. Boeren stoppen met hun activiteiten, wanneer een volgende generatie ontbreekt of niet meer werkzaam wil zijn in het boerenbedrijf. De meeste boerderijen verliezen daarmee hun oorspronkelijke functie.
- Wijzigingen bij bestaande boerderijen zorgen regelmatig voor een hinderlijke bouwkundige toevoegingen die niet passen bij de architectonische uitstraling van het erfgoed.
Functieverandering boerderij
Door deze oorzaken zijn veel boerderijen leeg komen te staan of worden gesloopt. Veel boerderijen bezitten een monumentenstatus, waardoor bescherming in principe is gewaarborgd. Een mooie uitkomst waardoor de boerderij aan zijn tweede leven kan beginnen, is het wijzigen van zijn functie. Door de jaren heen zijn er heel wat boerderijen omgebouwd tot woonhuis, maar andere functie, zoals kantoor, gastenverblijf of zorginstelling behoren ook tot de mogelijkheden. Omdat bij deze functies andere eisen komen kijken m.b.t. daglicht, indeling, veiligheid en wooncomfort is het noodzakelijk aanpassingen aan de boerderij uit te laten voeren.
Vraagt uw boerderij om een functieverandering of zijn er restauratiewerkzaamheden nodig om uw boerderij op een juiste manier in stand te houden? Ons bureau is de afgelopen jaren regelmatig betrokken geweest bij de restauratie en herbestemming van boerderijen.
Iedere boerderij is uniek
Alle boerderijen kennen hun eigen geschiedenis. Sommige zijn duidelijk af te lezen aan het gebouw, voor andere zal een onderzoek moeten worden uitgevoerd. Vastgesteld moet worden welke delen karakteristiek en/of monumentale waarden bezitten. Te denken valt daarbij aan oude vloer- en wanafwerkingen, betimmeringen en constructies. In sommige oude spantconstructies zijn bijvoorbeeld nog telmerken nog zichtbaar. Deze merken zijn aangebracht om de verschillende spanten van elkaar te onderscheiden.
Bouwhistorisch onderzoek en restauratieplan
Vaak wordt bij een verbouwing of restauratie een bouwhistorisch onderzoek gevraagd. Dit onderzoek levert, samen met archieftekeningen of tekeningen na eigen opmeting, genoeg informatie voor het opstellen van een instandhoudings- en restauratieplan. Daarbij wordt zoveel mogelijk gestuurd op het behoud van de historische structuur, ensemblewaarden en kenmerkende onderdelen, welke worden gecombineerd met de nieuwe functie. Wanneer het interieur zal moeten worden aangepast aan de nieuwe functie, zal zorgvuldig naar de originele details worden gekeken en deze zoveel mogelijk behouden al dan niet gebruikt om het nieuwe ontwerp te versterken.