Exterieur
Ridderhofstad Bolenstein – Maarssen
Opdracht: restauratie
Start voorbereiding: 1999
Opdrachtgever: Particulier
Bouwgeschiedenis
Ridderhofstad Bolenstein wordt al sedert de 14-de eeuw vermeld in de archieven en is gedurende zijn bestaan vele malen vergroot en verbouwd. Deze ontwikkeling is goed te volgen aan de hand van een reeks schetsen die zijn vervaardigd door de heer B. O. van den Berg, eigenaar van 1961 – 1981. Uit de vele archiefgegevens en vooral de afbeeldingen is Van den Berg tot deze reconstructie gekomen. Daarnaast kon een volledig overzicht van de opvolgende eigenaren en bewoners worden gereconstrueerd.
Na uitbreidingen in de 15-de en 17-de eeuw werd Bolenstein in 1829 opnieuw belangrijk gewijzigd in empire-stijl. De muren werden gepleisterd en de steile trapgevels en zakgoot vervangen door een flauw hellend zadeldak, waarop een klokkentoren werd geplaatst. Rondom werd boven de goot een balustrade geplaatst. Het dak werd door deze attiek zoveel mogelijk aan het oog onttrokken. Door tevens een portico met rood-gemarmerde kolommen in het midden van de gevel te plaatsen en empire- ramen te plaatsen ontstond een geheel nieuw architectonisch concept, naar de mode van die tijd.
Na de 19de eeuw
Een bijkomend en gewenst effect was om Bolenstein in de Vecht en de omliggende gracht te laten spiegelen, waardoor het fraaier in het landschappelijk beeld werd opgenomen. In zijn boek “ Het lustoord tussen Amstel en Grebbe en elders in het Sticht van Utrecht” uit 1837, noemde J.B. Christemeijer met name Bolenstein hiervan een voorbeeld.
In 1866 werd een nieuw hardstenen brug gebouwd met twee sfinxen als wachters aan de voet. Een verdere uitbreiding volgde in 1917, waarmee het huis zijn huidige volume kreeg. De kap werd vergroot, maar de attiek verdween helaas. In 1942 werden de gevels ontpleisterd, waarna in 1961 het interieur ingrijpend werd gemoderniseerd. Vanaf 1981 -1995 vond een gefaseerde restauratie plaats. De stenen brug en de klokkentoren werden geheel hersteld. Voorts werden de meeste vertrekken van het souterrain, de bel-etage en de eerste verdieping voorzien van aangekochte stookplaatsen en soms een betimmering, passend bij de bouwperiode van Bolenstein.
Restauratieplan
De beplanting rondom het kasteel is de laatste dertig jaar nogal verdicht en de vele bomen zijn fors gegroeid. Van een afstand oogt dat fraai, maar langs de Vecht is Bolenstein daardoor bijna geheel aan het oog onttrokken. Door de bomen tussen het kasteel en de Vecht terug te snoeien wordt Bolenstein beter zichtbaar. Het restauratieplan beoogt de Vechtgevel opnieuw wit te pleisteren en te bekronen met een attiek. Langs het water wordt daarmee het empire-beeld van 1829 weer hersteld. De overige gevels behouden de baksteenstructuur. Een wisselende gevelafwerking is een situatie die bij meer monumenten voorkomt, bijvoorbeeld het Paviljoen Welgelegen te Haarlem (het Provinciehuis van Noord-Holland), kasteel Renswoude en huis Scheybeek te Beverwijk.
Het voorstel is de houten schutting langs de Vecht te vervangen door een muur van gemetselde penanten, waartussen smeedijzeren hekken, zodat een meer open structuur ontstaat. De situatie van volledige openheid tussen Bolenstein en de Vecht, zoals zichtbaar op oude foto’s is door tussenliggende weg en de behoefte aan privacy echter niet meer mogelijk.
In het interieur van het kasteel zelf moeten de vochtproblemen van de kelders aangepakt worden en zal op zolder een nieuwe indeling gemaakt worden met behoud van de bestaande kap.
Voor de voormalige tuinmanswoning is de restauratie aan de buitenzijde binnenkort gestart. Het koetshuis blijft zijn functie behouden, waarbij de verdieping wordt verbouwd tot logeervertrekken.
Bekijk ook onze soortgelijke projecten
