De meeste problemen zijn onzichtbaar op het eerste oog
Monument onderhouden: wees structureel, scherp en snel
Wees scherp en wacht niet af is het credo bij onderhoud van monumenten. Tijdig inspecteren en signaleren en vervolgens ook tijdig ingrijpen bij beginnend verval kan een hoop kosten schelen en is op de lange termijn duurzamer en goedkoper.
Alles staat of valt met een goed onderhoudsplan dat ook duidelijk de bijbehorende kosten in kaart brengt. Te laat ingrijpen bij het schilderwerk buiten, gevels of dak van een monumentaal pand kan extra kosten met zich meebrengen. Verkeerde hersteltechnieken kunnen na een tijd negatieve gevolgen hebben, bijvoorbeeld bij vocht, isolatie of aan houtwerk met rot. Laat de periodieke inspectie voor het onderhoud dan ook over aan een deskundige en objectieve gecertificeerde instantie.
Onderhoudsplan monument
Een goed onderhoudsplan voor monumenten heeft de volgende kenmerken:
- Het is een meerjarenonderhoudsplan
- Dat geldt in technisch en financieel opzicht
- Er is sprake van preventief onderhoud aan het monument in verschillende fasen
- De inspectie is periodiek, dus regelmatig
- Onderwerpen die met elkaar verband houden zoals het vervangen van de dakgoot, het buitenschilderwerk en aansmeren van de nokvorst zijn geclusterd en worden tegelijk aangepakt
- Het plan kan jaarlijks worden bijgesteld
Voor de goede orde: Periodieke inspectie heeft niet automatisch ook onderhoud tot gevolg. Het kan juist aantonen dat dat niet nodig is. In dat geval pakt goed inzicht voordelig uit en levert het een besparing op de begrote onderhoudskosten.
Verslap niet na of voor restauratie
Een restauratie is een meer omvattende ingreep of verbouwing aan het monument. Dat wil niet zeggen dat de aandacht voor het onderhoud daarvoor of daarna moet verslappen. Het is logisch dat de aandacht, en ook het nodige budget, vooral uit gaat naar de verbouwing of grote aanpassing, maar het blijft noodzaak het onderhoudsplan en eventueel verval goed in het oog te houden.
Schilderwerk monument
Monumentale panden hebben veel houtwerk aan de buitenkant en dat neemt een groot deel van het budget voor onderhoud in beslag. Daarbij is het vaak bewerkelijk en is schilderwerk kwetsbaar en gevoelig voor achterstallig onderhoud. Tijdig en vakkundig uitgevoerd schilderwerk kan veel problemen voorkomen. De ervaring leert dat de kosten van een goed onderhoudsplan voor ongeveer 50% moet bestaan uit schilderwerk en verwant onderhoud. Als dat niet zo is, is het zaak nog eens goed te kijken want, dan is de kans groot dat het te weinig is. Met kostbaarder gevolgschade als gevolg.
Gevels en daken
Ook gevels en daken zijn kwetsbare onderdelen van een monument en vallen ten prooi aan weersomstandigheden. Denk bij gevels aan problemen als scheuren, dat kan duiden op verzakking of een slechte vochthuishouding. En bij daken aan kleine beschadigingen aan een pannendak, monumentaal of niet, dat tot lekkage kan leiden. Als dat versloft, leidt het tot erger. Kleine scheuren worden grote en lekkages zijn doorgaans een oorzaak voor meer ellende. Zachte heelmeesters maken hierbij stinkende wonden.
Financiering, belastingaftrek en subsidie monumentenonderhoud
Niet alleen voor verbouwingen en restauratie van een monument (https://visarchitecten.nl/blog/een-lust-met-lasten/) kun je als eigenaar van een monument financiële steun krijgen of tegen gunstige omstandigheden lenen. Ook bij onderhoud is dat mogelijk. Belangrijk om te weten is dat er verschil zit in rijksmonumenten of provinciale en gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden in een beschermd stads- en dorpsgezicht. Het nationaal restauratiefonds verstrekt hypotheken tegen een lage rente om werkzaamheden aan rijksmonumenten te financieren en heeft informatie over fondsen voor de monumenten met een andere status.
Fiscaal
Als eigenaar van een rijksmonument dat in gebruik is als woonhuis kun je een deel van de onderhoudskosten aftrekken van de belasting. Na een verrekening met mogelijk eerder ontvangen subsidie gaat het om tachtig procent van de gemaakte kosten.
Onderhoudssubsidie monument BRIM-regeling
Eigenaren van een rijksmonument dat niet in gebruik is als woonhuis komen in aanmerking voor een meerjarige onderhoudssubsidie in het kader van de brim-regeling. Die subsidie is bedoeld om het monument in goede staat te houden en wordt uitgekeerd over een periode van zes jaar. Een voorwaarde is dan ook dat er een instandhoudingsplan is voor diezelfde periode. De brim-subsidie is vanaf 2013 specifiek bedoeld voor onderhoud en niet voor restauraties. Eigenaren moeten zelf de helft van de onderhoudskosten betalen of financiering daarvoor regelen.
Wil je meer weten over de aanpak van Vis Restauratie Architecten? Neem dan contact op:
- Bel: 070 – 36 15 722
- Mail: info@visarchitecten.nl
