Diverse afbeeldingen van boerderij Berwout en haar omgeving, vroeger en nu.
Berwout – Egmond-Binnen
Opdracht: Bouwhistorisch onderzoek Noord-Hollandse stolp(boerderij)
De opdracht is uitgevoerd in samenwerking met architectuurhistoricus Jesper Post
Opdrachtgever: Particulier
De eigenaar van het rijksmonument boerderij Berwout heeft als doel de boerderij duurzaam te bewonen; vooralsnog als weekendhuis, maar in de nabije toekomst als permanente woning. Het bewonen van de nagenoeg authentieke stolp wordt door hen gezien als de beste mogelijkheid om deze te behouden. Om inzicht te krijgen in de monumentale waarden van het gebouw en de verschillende onderdelen, is opdracht gegeven om een bouwhistorisch onderzoek te laten uitvoeren.
Bouwhistorie
Deze Noord-Hollandse normaalstolp(boerderij) is tussen 1867 en 1869 gebouwd in het duingebied van Egmond-Binnen voor de toenmalige eigenaar Willem Bak. De balk- en spantconstructie is van grenenhout, waarbij waarschijnlijk een gedeelte afkomstig is van scheepsmateriaal (zoals masten, ra’s of (dek)planken).
Omstreeks 1870-1880 is aan de noordzijde van de stolp een schuur met zadeldak gebouwd. Het is onbekend wanneer deze schuur is gesloopt en vervangen door een kleinere schuur. In ieder geval vóór de verbouwing van 1934.
Onder leiding van de architect C.W. Royaards heeft in 1934 een verbouwing plaatsgevonden, waarbij de voor Royaards typerende romantiserende stijl veelvuldig is toegepast. Royaards’ renovatie bestond voornamelijk uit het wijzigen van wanden, vloeren, deuren, kasten en het aanbrengen van een nieuw kleurenschema. Alleen de slaapkamer, dars en opkamer met kelder zijn nog in vrij originele staat terug te vinden. Toch heeft Royaards weinig afbreuk gedaan aan de originele plattegrond en de constructie van de stolp.
Waar de stolp van oorsprong de naam ‘Vogelenwater’ droeg, veranderde Royaards deze in ‘Berwout’ naar de eerste heer van Egmond.
Waardestelling
Uit het bouwhistorisch onderzoek is een groot verschil in monumentenwaarde tussen de stolp en de schuur naar voren gekomen. De stolp bevat nog veel onderdelen uit de eerste bouwfase van de boerderij, die cruciaal zijn voor de herkenbaarheid ervan. De onderdelen die bij de renovatie door Royaards zijn toegevoegd dragen ook bij aan deze waarde.
De schuur behoort niet tot de originele bouwfase en doet in haar huidige voorkomen afbreuk aan de originele boerderij.
Afbeelding links: C.W.(Kees) Royaards en zijn vrouw Rensina (Rensje) Royaards ten Holt
Waardestellingsplattegrond en enkele afbeeldingen van het interieur met de voor Royaards’ typerende romantiserende stijlkenmerken.
Bekijk ook onze soortgelijke projecten
